Tag archieven: recensie

Clancy, Tom & Grant Blackwood | Onder vuur

Geplaatst op door
Beantwoorden

Tom Clancy - Onder vuurTom Clancy heeft tientallen boeken op zijn naam staan. Het zijn boeken die veelal draaien rondom de thematiek van de koude oorlog. Er worden hoge politieke spelletjes gespeeld en Jack Ryan (nota bene de zoon van de president) raakt er steevast bijna toevallig in verzeild. Zo ook in de laatste vertaalde thriller van Clancy (die al niet meer leeft, de formule wordt uitgewerkt door schrijvers die in zijn naam en stijl werken): Jack Ryan is in Iran en ontmoet een oude schoolvriend. Die geeft hem heel subtiel aanwijzingen, maar nog voor Ryan besloten heeft er iets mee te gaan doen, wordt hij aangesproken door twee mannen die hem ondervragen. Het blijkt dat zijn vriend Seth in een staatsgevaarlijk plan is terechtgekomen en zijn hulp goed kan gebruiken.

Jack is helemaal niet van plan zich in het gedoe te mengen, maar als hij door twee mannen onder druk wordt gezet om vooral zijn vriend te verraden, omdat die tot over zijn oren in een landverraad zou zitten, besluit hij dat hij er meer van wil weten. Vervolgens wordt hij in het appartement van Seth overvallen door twee andere mannen, die hem vervolgens meenemen, maar Jack springt uit de rijdende bus. Vervolgens wordt hij opgepikt door een vrouw die op zoek is naar Seth, omdat ze een informant van hem is, maar ook omdat ze een uit de hand gelopen flirt met hem heeft gehad. Zo zijn na dertig pagina’s alle ingrediënten voor een snelle thriller in stelling gebracht.

Uitmelken

Het is typisch voor een formule die uitgemolken wordt. De geestelijk vader ervan is zoals gezegd al overleden, maar met verschillende schrijvers die in de stijl van Clancy blijven, wordt het succes verder gerekt. Het eerste slachtoffer dat in al dat schrijfgeweld valt, is de realiteitszin. Hoewel er handig voor is gekozen de zoon van de oorspronkelijke Jack Ryan (die nu president van Amerika is), Jack Ryan jr., in stelling te brengen, blijft het toch wat onecht aanvoelen dat deze zoon zomaar zijn gang kan gaan en nooit ergens als de zoon van herkend wordt. Daarbij raakt hij steeds per ongeluk betrokken bij gebeurtenissen die van wereldschokkende aard zijn. Maar wie bereid is de grenzen van de werkelijkheid wat te verleggen en gewoon op zoek is naar een heldhaftig verhaal, is bij Jack Ryan aan het goede adres.

Seth lijkt inderdaad gecorrumpeerd in een staatsgreep, maar Jacks vertrouwen in zijn vriend maakt dat hij Seths beweegredenen doorgrondt en erachter komt dat Seth zelf ook weer een pop aan andermans touwtjes is. Origineel is het niet, vermakelijk wel.

Konar, Affinity | Mischling

Geplaatst op door
Beantwoorden

afbeelding-mischlingBoeken over de Tweede Wereldoorlog, verzet, vervolging van joden en het leed in de concentratie- en vernietigingskampen zijn er in overvloed. Je zou zeggen: niets nieuws onder de zon met dit boek van Affinity Konar. Niets is echter minder waar, want in Mischling zien we het grote verhaal van het lijden teruggebracht tot het  unieke, intieme en persoonlijke verhaal van Perle en Stacha.

Perle en Stacha zijn een tweeling en hebben een gemengd Arisch-Joodse achtergrond. Samen met hun moeder en opa komen ze in 1944 in Auschwitz terecht waar dokter Josef Mengele zijn gruwelijke experimenten op gevangenen uitvoert.  Stacha en Perle zijn vanwege hun blonde haren en bruine ogen een interessant geval voor Mengele. Ze komen daarom als proefkonijnen in de zogenaamde ‘dierentuin’ terecht.

Konar verzwijgt de gruwelijkheden niet, maar de nadruk ligt vooral op de wijze waarmee Perle en Stacha proberen met alle pijn en verdriet om te gaan. Konar laat zien hoe ze elkaar steunen, zich verantwoordelijk weten voor elkaar  en zich zo nodig terugtrekken in hun eigen werkelijkheid.  ‘Je moest hier plannen smeden om te overleven, dat had ik al wel begrepen. Ik besefte dat Stacha en ik de verantwoordelijkheden goed moesten verdelen. […] Stacha zou het grappige, de toekomst en het kwade op zich nemen. Ik nam het verdrietige, het verleden en het goede.’ De totale werkelijkheid was te verschrikkelijk om te bevatten.

Je leest het verhaal afwisselend vanuit het perspectief van Stacha en Perle.  Konar weet de verschillen tussen beide zusjes knap weer te geven.  Ze geeft de meisjes hun eigen stem in het verhaal en laat zo zien dat de meiden van elkaar verschillen in de wijze waarop ze omgaan met hun ellende.

Op een gegeven moment  wordt Perle door Mengele meegenomen en verdwijnt volledig uit het zicht. Stacha is ten einde raad en sluit zich op in zichzelf. Ze kan echter niet geloven dat haar zusje, een deel van haarzelf, gestorven zou zijn. Vlak voor de bevrijding van Auschwitz wordt Stacha meegenomen op één van de zogenaamde dodenmarsen. Samen met  Feliks, eveneens helft van een tweeling, weet ze aan de aandacht van de bewakers te ontsnappen. Stacha en Feliks trekken samen verder en beginnen een dubbele zoektocht. Ze zoeken zowel  Perle als Mengele die ze willen doden om alles wat hij hun heeft aangedaan. Het verhaal heeft een verrassend einde waarmee Konar laat zien dat hoop en liefde het winnen van het ultieme kwaad waarmee Stacha en Perle geconfronteerd werden.

Mischling is een op ware feiten gebaseerd verhaal over de verschrikkingen in Auschwitz en tegelijkertijd een ontroerend verhaal over een tweeling die zo met elkaar verbonden is dat ze elkaars pijn kunnen voelen. Juist het feit dat het grote verhaal klein gemaakt wordt tot het verhaal van twee meisjes, zorgt ervoor dat het verhaal je raakt. Je kunt Mischling niet alleen lezen als een stukje geschiedenis dat nooit vergeten mag worden. Je raakt absoluut betrokken bij het leed van twee kinderen: Stacha en Perle.

Wiman, Christian | Mijn heldere afgrond

Geplaatst op door
Beantwoorden

Christian Wiman - Mijn heldere afgrondChristian Wiman is, of in ieder geval was in Nederland niet zo bekend. Hij schrijft poëzie die zelfs in Amerika slechts een bepaalde groep lezers bereikt. Er is tot op heden nog niet veel van hem vertaald in het Nederlands. Toen Wiman er echter achter kwam dat hij een nare kanker in zich omdroeg, besloot hij een uitstap naar proza te maken. Wie echter denkt met Mijn heldere afgrond een ontroerende bekeringsgeschiedenis in huis te halen van een man die afstand neemt van het geloof, ziek wordt en op de bodem van zijn bestaan God weer vindt, komt bedrogen uit.

Het is namelijk geen makkelijk boek. Er wordt gewerkt met woorden als bouleversante, numineuze en atavistisch. Daarnaast is er ook geen heel duidelijke lijn, je wordt als lezer niet op sleeptouw genomen. Wiman benadert zijn lezer als altijd: hij verwacht dat de lezer zich inspant om de beelden, gedachten en zinnen te begrijpen. In die zin ligt dit boek dichter bij poëzie dan bij veel proza. Het boek is in zekere zin een poëtica. Niet zelden geeft Wiman uitlegt over poëzie, over hoe die bedoeld is, wat zijn voorbeelden zijn en, ook niet onbelangrijk, hoe die zich verhoudt tot het geloof. ‘Tegenwoordig heb ik geen geduld met poëzie die niet doortrokken is van, en getransfigureerd door, de wereld. Daarmee bedoel ik (…) een poëzie waarbij je kunt voelen dat de verbeelding van de dichter geladen wordt door de volle confrontatie met de wereld, en er tegelijk door wordt gelouterd.’

De zin bepaalt ons meteen bij de centrale gedachte van het boek: hoe gelooft men in God terwijl er zoveel kwaad in de wereld is? Hoe verhouden het beeld van een almachtige God zich tot een ellendige en kapotte wereld? Het boek bevat dan ook geen platte praiseteksten, maar steekt af naar een diepte waar een 21e eeuwse christen zelden meer komt. ‘Vreemd, hoe alleen al eerlijk over God te spreken, al is het alleen maar om onze ervaring van afzondering en verwarring te articuleren, vrede kan brengen in onze geest. Je dacht dat je ongelukkig was omdat dit of dat misging in je relatie, dit of dat scheef zat in je werk, maar in werkelijkheid komt je verdriet voort uit je afkeer, je stiekeme ontwijken, van God. (…) Je kunt niet werken aan de structuur van je leven, als de grond van je bestaan onvast is.

Wie de moeite en de tijd neemt om het boek te begrijpen, ontdekt de ene mooie gedachte na de andere over geloof, leven en poëzie. Mijn boek zit vol ezelsoren van alle passages die de moeite waard zijn. Een laatste voorbeeld over hoe je je vergewist van de waarheid van een spirituele ervaring: zij duwt je terug naar de wereld en andere mensen en niet simpelweg dieper jezelf in. Goed, nog eentje dan: Wat je twijfel waard is, kun je herkennen aan de kwaliteit van de onrust die hij zaait.

Mbue, Imbolo| Zie de dromers

Geplaatst op door
Beantwoorden

afbeelding-zie-de-dromersZie de dromers

De Amerikaanse droom spreekt tot ieders verbeelding: in Amerika is alles mogelijk en kan iedereen bereiken wat hij wil.  Al eeuwenlang vertrekken mensen uit hun vaderland om in Amerika een beter bestaan op te bouwen. In ‘Zie de dromers’ lezen we het boeiende en aangrijpende verhaal van de Kameroense Jende Jonga , zijn vrouw Neni en hun zoontje Liomi. In Kameroen staan ze op achterstand door afkomst en omstandigheden. In Amerika echter lijkt de wereld voor hen open te liggen.

Het leven van de Jonga’s raakt op verschillende manieren verweven met het leven van Clark Edwards, topbankier bij Lehman Brothers, en zijn familie. De bomen lijken tot in de hemel te groeien, zowel voor de Jonga’s als voor de Edwards’.

Maar schijn bedriegt want Imbolo Mbue maakt op niet mis te verstane wijze duidelijk dat de droom van het rijke Amerikaanse leven die alle deuren voor je opent een keerzijde heeft. Er moet een prijs voor betaald worden en dan komt het eropaan of je die prijs ook wilt en kunt betalen. Wegen de opofferingen op tegen de gedroomde mogelijkheden? Wegen status en rijkdom op  tegen geluk, liefde en eensgezindheid? Zowel in de familie Jonga als de familie Edwards moeten keuzes gemaakt worden.  We zien hoe dromen levens kunnen beperken en zelfs kapot maken.  De financiële crisis die in 2008 uitbreekt, zet dit alles nog eens te meer op scherp.

In Zie de dromers komen diverse thema’s aan de orde: de jacht naar geld en status en de tol die dat vraagt; de absolute wil om te slagen, maar ook de schaamte als dat niet lukt;  de kwetsbare positie van immigranten die nog geen verblijfsvergunning hebben en de ongelooflijke stress die dat met zich meebrengt. Mbue laat ons een maatschappij zien waarin nauwelijks zekerheden bestaan, maar waarin het uiteindelijk wel mogelijk is om te kiezen voor een ander leven. Een leven dat meer is dan streven naar materiële rijkdom en status.  In feite stelt Imbolo Mbue de vraag waar het uiteindelijk om gaat in het leven.  En dan blijken verschillen tussen Amerikanen van geboorte en immigranten uit Kameroen niet zo groot te zijn. Dromen kunnen worden opgegeven voor iets beters, maar dat leert men door schade en schande.

Een heerlijk meeslepend verhaal met veel humor en een geweldige karaktertekening waardoor je je eigenlijk bij alle personages wel op de een of andere manier  betrokken voelt. Een verhaal dat laat zien dat we allemaal mensen zijn. Mensen die, hoewel in verschillende omstandigheden, de droom van een  betekenisvol leven met elkaar delen. Een verhaal dat uiterst actueel is in een tijd waarin de verhoudingen tussen verschillende bevolkingsgroepen steeds meer op scherp komen te staan.

 

 

Hertmans, Stefan | De bekeerlinge

Geplaatst op door
Beantwoorden

DPS design & prepress studioGeef Stefan Hertmans een historische bron en je krijgt een boeiend verhaal waarin fictie en werkelijkheid elkaar raken en versterken. In De bekeerlinge  vormen twee documenten het uitgangspunt voor  de fictieve geschiedenis van Vigidis Adelaïs. Vigidis groeit op in de hogere kringen van Rouen. Ze wordt verliefd op David, een joodse student, zoon van de opperrabbijn van Narbonne. Een relatie tussen christen en jood is echter een onmogelijkheid. Vigidis moet om met David te trouwen huis, haard en christelijk geloof opgeven.  Ze  vlucht met David naar zijn familie in Narbonne. Later gaan ze verder naar het dorpje Monieux in de Provence om niet door afgezanten van haar vader gevonden te worden. Hier beleven David en Hamoutal, zoals Vigidis nu heet, een aantal betrekkelijk gelukkige jaren en ze krijgen in die periode drie kinderen.

Een rustig leven is David en Hamoutal echter niet gegund. Aan het eind van de elfde eeuw vindt de eerste kruistocht plaats. De grote stoet kruisvaarders die richting het Heilige Land reist, trekt al moordend en plunderend door Europa. Ze nemen een voorschot op het uitroeien van de vijanden van God en de kerk door joodse gemeenschappen die ze daarbij tegenkomen uit te moorden. De joodse gemeenschap van Monieux blijft niet gespaard.Bij de pogrom die de kruisvaarders aanrichten komen vele dorpelingen, waaronder David, om. De twee oudste kinderen worden door de kruisvaarders ontvoerd. Hamoutal blijft met haar baby achter en radeloos van verdriet besluit ze in ieder geval te proberen haar kinderen te achterhalen. Haar doel is Jeruzalem, maar na een tocht vol ellende belandt ze in Egypte.  Daar geeft  ze uiteindelijk haar zoektocht op en trouwt met een joodse man.

In Caïro wordt aan het einde van de negentiende eeuw een groot aantal joodse documenten gevonden, waaronder een aanbevelingsbrief. In deze brief wordt een pogrom, waarbij de man van de vrouw die de brief bij zich droeg omkwam, vermeld.  Ook staat er een verwijzing naar Narbonne (waar David vandaan kwam en zijn vader opperrabbijn was) in. Daarnaast wordt de  weduwe  als een tot het joodse geloof bekeerde christen van goede komaf beschreven.

Er is nog een document, namelijk een brief waarin wordt gesproken over een vrouw die in het noorden van Spanje wordt vrijgekocht van de brandstapel. Mogelijk gaat ook dit document over Hamoutal.  Hamoutal verlaat namelijk opnieuw huis en haard als ze van haar echtgenoot te horen krijgt dat haar kinderen in leven zijn en zich bij haar ouders in Rouen bevinden. Een omgekeerde zoektocht volgt, waarbij Hamoutal uiteindelijk weer in Monieux terechtkomt.

Hertmans vertelt zijn verhaal op een zeer bijzondere manier: hij reist namelijk Hamoutal achterna. Hij volgt haar in een zelf verzonnen route op haar tocht samen met David naar Narbonne en naar Monieux. Hij reist met haar mee naar Caïro en ten slotte weer terug naar Monieux¸ de plaats waar zich ook een deel van zijn eigen leven afspeelt. Een klein beetje werkelijkheid en veel verbeelding!

De bekeerlinge is een intrigerend verhaal waarin een beeld gegeven wordt van de turbulente laatste decennia van de elfde eeuw. De lotgevallen van een enkeling worden in het bredere kader van de Europese geschiedenis geplaatst. Het verhaal boeit mede door de gedetailleerde beschrijving van de couleur locale waar Hertmans een compliment voor verdient. In De bekeerlinge zijn geloofsovertuiging en identiteit  nauw met elkaar verweven. Het is juist het ontbreken van een diepgewortelde overtuiging die Hamoutal van geloof doet veranderen als de omstandigheden daarom vragen, met alle onzekerheden en schuldgevoelens van dien. Hamoutal raakt je in haar innerlijke verscheurdheid waarbij ze uiteindelijk zichzelf helemaal verliest in waanzin. Ook deze ‘Hertmans’ is het lezen dubbel en dwars waard!

 

Bakker, Gerbrand | Jasper en zijn knecht

Geplaatst op door
Beantwoorden

Gerbrand Bakker - Jasper en zijn knechtGerbrand Bakker heeft in de harten van veel Nederlanders een plekje veroverd met het boek Boven is het stil. Het boek valt op door de kalmte, de rustige observaties, de beeldschone beschrijvingen en de terloopse emoties. Het boek beleeft momenteel z’n 25e druk. Maar wie zich verdiept in het oeuvre van Bakker, ziet dat hij niet het type schrijver is dat om de twee jaar opnieuw een dergelijke roman aflevert. Gelukkig maar, want er zijn maar weinig schrijvers die dan op niveau blijven. Maar bij Bakker zien we dat hij wel met regelmaat titels aflevert, maar het zijn boeken die de lezer al snel kan aanzien voor tussendoortjes: een dierendagboek, een bomendagboek, boeken voor speciale gelegenheden. Gerbrand lijkt de volgende ‘grote’ roman niet makkelijk te kunnen afleveren. Na 2011 wordt het zelfs helemaal stil aan het boekenfront en moesten we het doen met zijn blog en diverse columns, o.a. in de Groene Amsterdammer en Trouw.

Maar in 2016 verschijnt er dan toch echt een boek. Het gaat om een dagboek. Het boek valt uiteen in twaalf gedeelten, die allemaal de naam van een maand dragen, te beginnen met december, om in chronologische volgorde verder te gaan. Gerbrand deelt kleine gebeurtenissen uit zijn dagelijks leven met ons. Hij vertelt over zijn omgang met familie, met zijn buren, met zijn uitgever en af en toe over een andere beroemdheid die hij mag ontmoeten. Vooral de laatste ontmoetinkjes zijn vaak op een heerlijk vileine toon geschreven: “…Ik wilde Arnon (Grünberg, red.) nog even een had geven, ik vind het raar om ergens geweest te zijn elkaar af en toe aangekeken te hebben (dacht ik) en dan zomaar weg te gaan. (…) Hij keek me aan en zei: ‘Wie ben jij ook maar weer? Ik proestte het uit.”

Rode lijn in het boek in het boek is de hond van Gerbrand, die (als hij zin heeft) luistert naar de naam Jasper. Gerbrand neemt positie in ten opzichte van de hond, wil een goede baas zijn en raakt verknocht aan de hond. Tegelijk is het geen hond die zich makkelijk geeft en Gerbrand spiegelt zich daaraan.

Maar wat het boek het meest inhoud geeft is dat Bakker de dagelijkse gebeurtenissen, ontmoetingen en ervaringen met Jasper gebruikt als opstapjes naar herinneringen. Hoe hij zich ontwikkelde als jongeman, hoe hij zichzelf ontdekte als homofiel (inclusief enkele expliciete jeugdervaringen daaromtrent), hoe hij schaatste op hoog niveau en last but not least: hoe hij in een depressie verzeild raakte.

Alles met alles geen vrolijk boek, zeker niet als je ook het slot in acht neemt (dat ik hier niet zal verklappen). Het is overduidelijk een boek van Gerbrand Bakker: zijn observaties over het leven van alledag zijn weer meesterlijk en de manier waarop hij ze verwoordt is prachtig. Ook de manier waarop hij de depressie beschrijft is zo knap. In feite sijpelt het al door de tekst heen, nog voor hij het woord depressie gebruikt. Hij is ook erg eerlijk (af en toe vraag ik me af of hij niet enkele relaties om zeep helpt) en ik vind het persoonlijk te eerlijk. Ik hoef niet precies uitgemeten te krijgen hoe zijn seksuele ervaringen allemaal zijn geweest. En al vloekt hij in eerdere boeken nauwelijks, dat is in dit boek wel anders.

Matar, Hisham | De terugkeer

Geplaatst op door
Beantwoorden

omslag-matar-defHisham Matar neemt ons in De terugkeer mee op een zoektocht naar het lot van zijn vader.

‘Ik wou dat ik tenminste een gelukkig man

Als vader had, die oud werd in zijn eigen huis –

Maar onbekende dood en stilte zijn

Zijn lot’

(ontleend aan Homerus’  Odyssee – een uitspraak van Telemachus die op zoek ging naar zijn vader Odysseus)

Vader Jaballa, een fervent tegenstander van de Libische dictator Ghadafi, is sinds 1990 spoorloos verdwenen.  Het gezin leefde sinds 1979 in ballingschap in Caïro, maar bleek daar uiteindelijk toch niet veilig te zijn voor Ghadafi.  Hisham is op achttienjarige leeftijd voor studie naar Londen gegaan, waar hij sindsdien altijd gewoond heeft.

De terugkeer begint in 2012 als Hisham en zijn vrouw Diana,  zijn Moeder en broer Ziad terugkeren naar Libië om hun familie daar te ontmoeten. Het regime van Ghadafi is verdreven, veel politieke gevangenen¸ waaronder een aantal familieleden van Matar,  zijn vrijgekomen, maar van Jaballa is er nog geen enkel spoor. Leeft hij nog? En als hij niet meer leeft, hoe is hij dan omgekomen? Waar, wanneer, waar is zijn lichaam begraven?

Hisham probeert op alle mogelijke manieren iets over het lot van zijn Vader te weten te komen.  Tijdens zijn zoektocht neemt hij ons mee naar het verleden aan de hand van herinneringen die ontmoetingen, foto’s en bepaalde plaatsen bij hem oproepen. Zo krijg je veel informatie over zijn  persoonlijk leven en zijn familie, maar ook over de recente geschiedenis van Libië en de impact die het regime van Ghadafi gehad heeft op het leven van zo velen.

Matar schrijft met een zekere afstandelijkheid  en soberheid over  de pijn van de ballingschap en de gruwelijkheden die hebben plaatsgevonden.  Het zijn juist die afstandelijkheid en soberheid die het verhaal zo sterk maken en die ervoor zorgen dat je als lezer diep geraakt wordt. Zijn persoonlijke gevoelens van verdriet, woede en onmacht weet hij zeer beheerst, maar tegelijk zeer indringend te verwoorden.

De vraag naar de waarheid over Jaballa’s lot wordt niet met honderd procent zekerheid beantwoord. Hisham moet genoegen nemen met  een waarschijnlijke versie van de gebeurtenissen.  Telemachus verwoordt de pijn van deze onzekerheid treffend!

De terugkeer is een prachtig boek: een boeiend persoonlijk verhaal dat raakt en tot nadenken stemt.

Cook, Robin | Donor

Geplaatst op door
Beantwoorden

Robin Cook - DonorHet genre van de medische thriller wordt gedomineerd door Robin Cook, die ooit zelf begon als arts. Bijna 40 jaar geleden schreef hij ‘Coma’, het boek waarmee hij eigenhandig een genre in het leven riep. Met inmiddels 35 boeken is hij sinds 1972 niet meer weg te denken uit de boekenkast van de thrillerliefhebber.

Het nieuwste verhaal, Donor, gaat over een jonge geneeskundestudent wiens vriend bij een simpele operatie in een coma raakt en in een kasplantje verandert. Voor de kenner van de boeken van Cook gaat er nu een lampje aan: waar heb ik dat eerder gezien? Uiteraard wil ze weten hoe dat nou kan en omdat ze student is in het ziekenhuis, kan ze, gesteund door haar hondstrouwe studievriend, zich vrij eenvoudig toegang verschaffen tot allerhande informatie. Het blijkt dat de mensen die de operatie uitvoerden en met name de anesthesist voor minstens zo’n groot raadsel staan als zijzelf. Toch doet het ziekenhuis wel erg z’n best om deze zaak in de doofpot te stoppen en wordt de comapatiënt wel heel snel opgeborgen in een gloednieuw en hightech centrum voor soortgelijke ongelukkigen.Dankzij de vasthoudendheid van de twee studenten blijkt het niet een menselijke fout te zijn, maar ontvouwt zich een afschuwelijke werkelijkheid.

Niet geloofwaardig

Het boek leest lekker door, je steekt en passant veel op over ziekenhuizen en hun vocabulaire. Thrillers moeten vaart hebben, maar dit boek heeft er een beetje te veel van: allerlei emoties, bijvoorbeeld rond het verliezen van de liefdespartner, worden te oppervlakkig meegenomen, wat mij betreft. En ik zal geen verrassingen weggeven, maar de manier waarop de zaak plotseling een heel criminele en dreigende trek krijgt, is wat mij betreft niet geloofwaardig. Robin Cook is een veelschrijver met een enorm hoog tempo. Bijna jaarlijks verschijnt er een boek met zijn naam erop. In dit boek merk je dat. Niet alleen is de plot niet bijster origineel meer (vergelijk Coma), maar het boek grijpt je nergens echt bij de strot en de personages worden nooit mensen van vlees en bloed, helemaal niet door het misplaatste gebruik van slang door een van de hoofdpersonen. Robin Cook leunt wat mij betreft te zwaar op de angst die iedereen in mindere of meerdere mate in zijn onderbuik heeft: kom ik dat ziekenhuis ongeschonden weer uit?

Visser, Carolijn | Selma, Aan Hitler ontsnapt, gevangene van Mao

Geplaatst op door
Beantwoorden

Carolijn Visser - Selma‘Selma, Aan Hitler ontsnapt, gevangene van Mao’ mag gelezen worden als een eerbetoon aan de idealistische maar beslist niet naïeve Selma Vos. Vanwege haar joodse afkomst werd zij vervolgd tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar ze weet samen met haar vader te ontsnappen en onder te duiken.  Tijdens haar studie in Cambridge  ontmoet ze haar grote liefde: de  Chinese  Chang Tsao. Chang is overtuigd lid van de communistische partij van Mao en Selma deelt zijn ideaal: werken aan de opbouw van een socialistisch China.

Ideaal en werkelijkheid botsen, dat ervaren ook Chang en Selma en hun kinderen. Privileges voor de elite, de partij die het leven van Chang beheerst: Selma realiseert zich dat de werkelijkheid minder mooi is dan de droom van een rechtvaardige samenleving. Selma blijft, hoewel ze de Chinese nationaliteit heeft en haar man een prominent lid van de communistische partij is, een buitenstaander, net als haar kinderen Greta en Dop.

Visser geeft een overtuigend beeld van het leven in Peking vanaf 1957 en de ontwikkelingen in de Chinese Volksrepubliek. Selma, Chang en de kinderen ervaren aan den lijve de gevolgen van De Grote Sprong Voorwaarts als honger en gebrek het leven beperken. Uiteindelijk worden zowel Chang als Selma slachtoffer van de Rode Gardisten tijdens de Culturele Revolutie. De Nederlandse afkomst van Selma en het in diskrediet raken van het werk van Chang worden hun fataal. Selma, die aan Hitler ontsnapte, eindigt haar leven als gevangene van Mao.  Greta en Dop worden als zovelen verbannen naar het platteland en daarmee  lijken alle kansen op verdere studie en een leven in Peking verkeken.

Na jaren en een politieke koerswijziging wordt Chang gerehabiliteerd en uiteindelijk krijgen Dop en Greta toestemming om in 1976 op uitnodiging van de (stief)broers van hun moeder naar Nederland te gaan. Visser heeft dit boek geschreven op basis van gesprekken met Greta en Dop, familieleden van Selma die zij tijdens een bezoek aan Nederland in 1966 ontmoette en de briefwisseling die Selma met haar vader voerde.

Met ‘Selma, Aan Hitler ontsnapt, gevangene van Mao’ heeft Visser een zeer persoonlijke kijk op een dieptepunt in de Chinese geschiedenis gegeven. Selma roept bewondering op om haar trouw aan haar gezin, haar hoop op een betere toekomst en haar moed. De tragiek is echter dat die eigenschappen uiteindelijk haar ondergang hebben betekend. Visser verstaat de kunst om Selma heel dicht bij te brengen, ook dankzij de foto’s uit het familiealbum. Dit boek laat een diepe indruk achter en brengt geschiedenis tot leven!

Berg, Reinier van den | Weergenieten

Geplaatst op door
Beantwoorden

Weer genieten - Reinier van den BergReinier van den Berg is een liefhebber van het weer. Hij maakt er zelfs zijn werk van en is als presentator van het weer regelmatig te zien bij RTL4. Daarnaast heeft hij vanuit zijn observaties in de natuur een missie om anderen het belang van duurzaamheid in te doen zien. In dit boekje echter gaat hij vooral in op de schoonheid en de emotie van het weer.

Het weer kan gevaarlijk zijn, het kan zacht zijn, het kan nat of koud zijn, het kan zonnig of benauwd zijn: Reinier ziet er altijd wel iets moois in. Dat onderbouwt hij met veel kennis. Het boek verschaft bijvoorbeeld inzicht waarom de langste dag lang niet altijd de warmste is (afkoelende of juist opwarmende invloed van de zee), hoe ijzel ontstaat (er valt neerslag uit een hogere en warmere luchtlaag), dat op de wadden een hittegolf nooit voorkomt (er is en zeer strikte bepaling van wat een hittegolf is en die wordt het snelst ver van zee bereikt) en dat het 93% van de tijd droog is (een jaar telt 8760 uren en het regent in Nederland gemiddeld 37.000 minuten ofwel 615 uur).

Emotie krijgt ook een ruime plaats in dit boek. ‘Als het buiten zachtjes waait, horen we het geluid van de wind amper. Maar omdat de wind riet of bladeren in beweging brengt, horen we wel het ritselen van de bladeren of het wiegen van het riet. Als de wind toeneemt, worden deze geluiden vanzelfsprekend luider. Bij storm raakt de hele lucht vervuld van windgeluiden. Het is een bonte kakofonie van tonen. Diepe bastonen en hoge fluittonen, het zit er allemaal bij. Persoonlijk kan ik intens genieten van zo’n stormachtig concert.’ Een schitterende climax. Emotie zit hem ook in de veelheid aan afbeeldingen die het boek kent. prachtige detailfoto’s, afgewisseld met fraaie sfeerplaten. De meeste foto’s zijn gemaakt door Teun Veldman.

Nog een belangrijk aspect waaruit blijkt dat het weer niet zomaar een baantje is voor Reinier van den Berg: er is een ruime plaats voor God ingeruimd als Schepper en Meester van het weer. Dat blijkt uit de vele (christelijke) gedichten die Van den Berg heeft opgenomen in het boek. Maar ook zijn er bijbelteksten en af en toe maakt Reinier zelf een toepassing, bijvoorbeeld door erop te wijzen dat de Bijbel opent met water, maar tegelijk toewerkt naar water dat eeuwig leven geeft.

Structuur

Qua structuur heeft Van den Berg wel een poging gedaan de inhoud te ordenen. Het boek opent met de winter (dus ook met de maand december) en werkt de opeenvolgende seizoenen en maanden af, die elk weer worden gekoppeld aan een meteorologisch fenomeen. Die laatste lijken er af een toe een beetje bijgezocht. Sommige zijn logisch, sneeuw en ijs heb je nu eenmaal vaker in januari dan in juli, maar van andere ontgaat me het verband. Waarom is het heelal bijvoorbeeld gekoppeld aan december? Daarnaast zijn de onderscheiden thema’s soms ook van een ander kaliber. Heelal, winterse kou, water, duurzaam; het zijn allemaal verschillende zaken.

Het maakt het werkje tot niet zozeer een leesboek met een stevige lijn, maar veel meer tot een aangenaam bladerboek waar je menig verloren momentje in verzeild raakt.