Categorie archieven: Non-fictie

Hier vindt u alle recensies van de door Boeken Bloggenderwijs besproken non-fictie, op volgorde van bespreken. Veel plezier bij het lezen! Bent u op zoek naar een specifieke schrijver of titel? Neem dan eens een kijkje in de inhoudsopgave voor non-fictie!

Vuijsje, Herman | Pelgrim zonder God

Geplaatst op door
Beantwoorden

De Camino, de pelgrimsweg naar Santiago de Compostela, brengt vele mensen in beweging. Veel wandelaars, pelgrims genoemd, lopen de wandeltocht vanuit een spirituele behoefte. Zij hopen de vaak broodnodige verlossing te vinden voor hun (psychische) problemen. Ze hopen die zuivering te ervaren die hen in staat stelt een nieuwe weg in te slaan op het levenspad. Zo ook de, naar eigen zeggen, atheïstische auteur Herman Vuijsje. Bijna dertig jaar geleden liep hij de wandeltocht der wandeltochten. Maar wel in omgekeerde richting. Hij begon in Santiago de Compostela. En liep vervolgens terug naar Amsterdam, het Sodom en Gomorra van het westen. Het resulteerde in een pittig boek: Pelgrim zonder God.

In Pelgrim zonder God blikt Herman Vuijsje terug op zijn wandelreis van weleer, dit doet hij in een herzien voorwoord. In mooie volzinnen, kritisch kijkend naar de religieuze en spirituele kant van de wandelzaak en met een milde (zelf)spot verwoordt hij zijn filosofische overpeinzingen:
‘Het lijkt erop dat de ‘opbrengst’ van Compostela bestaat uit datgene wat je ’t minst was en het liefst zou willen zijn.’
De tocht naar Compostela geeft zowel positieve als negatieve vrijheden betoogt Herman Vuijsje. Hij gaat dieper in op de vrijheden die de pelgrimstocht biedt: vrijheid van expressie, vrijheid van gedachten, vrijwaring van keuzen en vrijwaring van tijdgebrek. ‘Wie naar Santiago trekt, maakt zich juist los van waarden als doelgerichtheid, efficiëntie en effectiviteit. Vaak weet hij juist niet wat hij wil, maar gaat hij op pad om daar achter te komen.’
De pelgrimstocht als medicijn tegen depressies. Deze tocht functioneert als een prima antidepressivum. ‘De Santiagopelgrimage speelt in op eigentijdse noden: ze voert ons terug naar eenvoud, onopgesmuktheid en authenticiteit.’

Herman Vuijsje schrijft verderop: ‘Santiago laat zien hoezeer de grens tussen godsdienst en medemenselijkheid vervaagt en van onbelang wordt.’ De schrijver laat duidelijk voelen dat de idee van een religieuze voettocht naar het hogere, geestelijke doel er niet meer toe doet. Hij maakt daarom de keuze in omgekeerde orde de pelgrimage te volbrengen. Vanuit de middeleeuwen naar de moderne tijd trekkend. In bijna metaforische bewoordingen toont Herman Vuijsje de lezer aan dat God en godsdienst ondergeschikt is. Al het oude moet weg, welkom wetenschap en verstand! Zijn afkeer van religie toont tegelijkertijd volstrekt helder aan dat zelfs een atheïst nooit loskomt en losgezongen wordt van God. Waarom heeft hij anders de mond vol over God?

Los van het uitgebreide en boeiende voorwoord beschrijft Herman Vuijsje in Pelgrim zonder God uiteraard zijn wandelervaringen: zijn contacten met medereizigers, mooie natuurbeschrijvingen en een vertelling over de Europese ideeëngeschiedenis. Een speurtocht naar de ankers voor moraal en spiritualiteit in een wereld waarin de kerk en traditie op hun retour lijken, zo staat op de achterkant van het boek te lezen. Ik ben blij dat er staat ‘lijken’. Zo eindigt het boek niet in een atheïstische klaagzang, maar staat de deur zelfs op een kier voor diezelfde traditie en voor diezelfde kerken.

Verheijen, Sander | Ik kan er net niet bij

Geplaatst op door
Beantwoorden

De ‘chef de mission’ van Hebban, de mooiste en grootste boekencommunity van Nederland, luisterend naar de naam Sander Verheijen, heeft een bijzonder boek geschreven: Ik kan er nét niet bij. Het is een boek dat overduidelijk geschreven moést worden. Een verhaal opgedragen aan Jip (nee, niet die van Janneke…), zijn vrouw, steun en toeverlaat in voor-en tegenspoed.

Het motto voorin het boek is ontleend aan een songtekst van Thomas Acda. Met name de woorden ‘Maar wat ik schrijf ben ik echt/ Zo kan ik een beetje van de wereld aan’ blijven haken in je gedachten. En dan moet je nog beginnen met het eigenlijke verhaal.

De proloog, kort en krachtig, vat de verschillende emoties die Sander ervaart, goed samen: ‘Ze zijn net vier geworden, onze jongens. Ze zouden nu naar school moeten gaan. een échte school dan. Dat is namelijk wat de bedoeling is. Dat is zoals het hoort. Als je gezonde kinderen krijgt. een wereld die ver verwijderd is van de onze.’ In de zomer van 2007 begint het verhaal. Tijdens de eerste date met Jip stelt ze doelgericht die ene vraag of Sander kinderen wil. Een roep om duidelijkheid. Zeker geen strikvraag. Wanneer Sander bevestigend antwoordt, wonen ze kort erop samen. Ze laten er geen gras over groeien.

In veel korte hoofdstukken, die zich laten lezen als columns, vertelt Sander Verheijen in Ik kan er nét niet bij openhartig en soms een tikkeltje brutaal ( oké, oké, met een knipoog) over zijn liefde voor Jip, het mentale en fysieke proces om samen kinderen te krijgen, de geboorte van zijn tweeling Willem en Maurits, de openbaring van een aangeboren hersenbeschadiging bij Willem, de ontdekking van autisme bij Maurits en niet te vergeten zijn onbegrensde liefde voor zijn trouwe viervoeter Gant. Doordat de hoofdstukken kort zijn en de schrijfstijl eenvoudig en soms ook heel beeldend is, ga je als een speer door het boek heen. Sander is een goede observator en schildert met verve dat wat hij meemaakt met zijn gezinnetje.

Heel sterk geschreven zijn de stukken waar de ogenschijnlijk stoere Sander Verheijen zijn verdriet deelt, zijn bezorgdheid uit over de toekomst van zijn kinderen. Hij laat zich keihard in zijn ziel kijken. Dat is krachtig, dat is de mannelijke man. Durf je emoties te uiten en laat je diep in je hart kijken. Toon wat je bezielt en bezighoudt, zo is Sander ook inspiratiebron voor anderen die ‘in hetzelfde schuitje zitten’. ‘Inmiddels weet ik dat verdriet gratis wordt meegeleverd bij de geboorte van een kind. Een verplichte optie, samen met geluk. En ze vechten om het hardst voor de meeste aandacht. Zo veranderen stoere kerels in softies. (…) Ook niet waar. Die stoere kerel ben ik nooit geweest.’

Laat ik openhartig zijn. Het laatste hoofdstuk van Ik kan er nét niet bij heb ik met een brok in mijn keel gelezen. Deze column is van een bijna verbluffende schoonheid. Het moment dat de beide broertjes voor het eerst uiten dat ze van elkaar houden, is zo mooi. Zo puur aan het papier toevertrouwd. Een ding blijft dan nog over: Er is altijd hoop, ondanks moeite, zorg, verdriet en pijn. De liefde overwint alles. Want die liefde zoekt zichzelf niet, maar is altijd gericht op de ander. Dat bewijst Jip. Dat bewijst Sander Verheijen.

Alan Gratz | De jongen die tien concentratiekampen overleefde

Geplaatst op door
Beantwoorden

 

Gemarteld, uitgehongerd, vernederd, eenzaam en ontheemd. Woorden die het leven tekenen van ‘de jongen die tien concentratiekampen overleefde’. In 1939 vallen de Duitsers Polen binnen. Yanek, de hoofdpersoon, is dan tien jaar oud. Vanaf dat moment verandert zijn leven in een catastrofe.

Kent u de namen? Krakau, Plaszów, Wieliczka, Trzebina, Birkenau, Auschwitz, Sachsenhausen, Bergen-Belsen, Buchenwald en Gross-Rosen. Plaatsen waar mensen, met name Joden, veranderden in nummers. Locaties waar menigeen het bestaan niet van wist en waar dieren vriendelijker werden behandeld dan mensen. Al deze plekken heeft Yanek, in zes jaar tijd, bezocht. Hij ontmoette daar Amon Goeth, de meedogenloze kampcommandant die ’s ochtends zijn schietoefeningen deed en daarbij gevangenen doodde. Ook stond Yanek oog in oog met het nazi-monster, Josef Mengele. Toen de Duitsers (tussen herfst 1944 en april 1945) de sporen van de vernietigingskampen wilden uitwissen, werden de gevangenen verhuisd. Yanek moest, in de winter, op blote voeten vele honderden kilometers lopen. Tijdens deze marsen vielen er tienduizenden doden, maar…hij overleefde.

Het zal u opvallen dat bovenstaande alinea geschreven is in verleden tijd. Het verhaal van Yanek is dan ook daadwerkelijk geschiedenis. Het is het verhaal van gevangene B-3087, Jack Gruener. Hoewel de auteur veel vrijheid heeft genomen (met toestemming van Jack) in het verhalen van deze geschiedenis zodat het beeld van de holocaust completer wordt, is dit boek er een die de lezer tot tranen toe roert.

Het is de ervaren Alan Gratz (in 1972 geboren te Knoxville, Tennessee) gelukt om de verschrikkingen van de holocaust weer te geven. Het boek leest als een ooggetuigenverslag en je legt het niet zomaar aan de kant. De lezer valt van de ene weerzinwekkende gebeurtenis in een andere, totdat de vrijheid er abrupt een einde aan maakt. Het contrast tussen holocaust en vrijheid wordt op treffende wijze verwoord:

“Met hoeveel mensen moet ik hierin slapen?’ vroeg ik. Hij (Amerikaanse soldaat, EJV) keek me verbaasd aan. ‘Met niemand,’ zie hij. ‘Het is jouw bed.’
Een bed helemaal alleen voor mij! Toen – het ene wonder na het andere – gaf hij me een deken, een kussen en lakens.
(…)
Ik wist niet eens meer hoe het was om iets zachts aan te raken. De soldaat hielp me en ik klom voorzichtig mijn nieuwe bed in. Een echte matras, met veren! Mijn lichaam zakte helemaal weg en mijn hoofd viel in het kussen.
Wat een luxe!” 

De jongen die tien concentratiekampen overleefde, een must-to-read. Om nooit meer te vergeten en om te beseffen wat ware vrijheid is.

 

Ivo Kouwenhoven | Verder kijken dan de muzieknoot lang is

Geplaatst op door
Beantwoorden

Achter de muzieknoot, geproduceerd door het orkest, zit een zeer fascinerende wereld. Ivo Kouwenhoven heeft dat goed gezien en vertolkt in zijn boek Verder kijken dan de muzieknoot lang is.

Ivo Kouwenhoven is een (in 1972) geboren Rotterdammer. Hij is afgestudeerd aan het Rotterdams Conservatorium met als hoofdvak hoorn. Naast dat Kouwenhoven dirigeert en componeert, geeft hij advies over jeugdbeleid, schrijft columns (waarvan een heel aantal in het boek staan) en jureert bij verschillende jeugdfestivals in het land. Een muzikaal man met een groot hart voor de jeugd.

De auteur heeft in zijn beschrijving van de wereld achter de muziek veel aandacht voor de jeugd, immers wie de jeugd heeft … Veel orkesten hebben moeite met het werven van leden. Ivo Kouwenhoven geeft een tiental concrete tips om dit probleem te tackelen, waarvan dit wel eens de gouden tip kan zijn: “Vaak zijn het besturen of commissies die urenlang vergaderen hoe nu nieuwe leden te werven. Maar heeft u het wel eens aan de jeugdleden zelf overgelaten?”

Dat Kouwenhoven niet alleen aandacht heeft voor jeugd en muzieknotatie mag duidelijk zijn. Zelfs de penningmeester krijgt, op een positieve manier, een draai om zijn oren. Daarnaast irriteert de auteur zich aan de ‘azijnzeikerds van de vereniging’, deze kun je maar beter kwijt dan rijk zijn. Iemand die veel noten op zijn zang heeft, kan beter een toontje lager zingen…… Maar dan blijven het aantal noten toch hetzelfde? Het is één van de vele quotes van Kouwenhoven die her en der in het boek staan. Inderdaad, deze quote staat op de bladzijde die gaat over de ‘azijnzeikerds’. Het geeft aan dat Kouwenhoven op een prettige wijze zijn visie deelt en daarbij de negatieve kanten van een vereniging niet onbenoemd laat.

Ivo Kouwenhoven bewijst dat moderne media hem niet vreemd zijn. Hij schrijft over telefoongebruik tijdens de repetities van (jeugd)orkesten. De beschreven irritatie is herkenbaar, maar hij buigt het om op een manier die de jeugd wel weet te waarderen. Sterker nog, Kouwenhoven heeft zelfs telefoons een rol gegeven in zijn eigen werk ‘The Conductor’s Nightmare’, hilarische muziek voor opleidingsorkesten.

Het boek beslaat 144 pagina’s en staat vol met thema’s die aangestipt worden en waarbij beleidsmatig handige tips aangereikt worden. Degene die een zeer doordachte analyse van het beleidsmatige deel van een vereniging verwacht, komt bedrogen uit. Dat is ook niet de doelstelling van Kouwenhoven. Hij deelt een aantal opgedane ervaringen die voor veel verenigingen een antwoord kunnen geven op problemen, ergernissen of blokkades. Het boek is overzichtelijk en eenvoudig te lezen. Een aanrader voor ieder (bestuurslid van een) amateurorkest.

Eyskens, Thomas | Toen met een lijst van nu errond

Geplaatst op door
Beantwoorden

Uitgeverij De Arbeiderspers heeft een duidelijke, stevige band met dichter, essayist en journalist Herman de Coninck. Al het werk van deze literaire grootheid is bij hen uitgegeven. Zo ook de biografie Toen met een lijst van nu errond. In de serie Open Domein (nr. 53) verschijnt dit standaardwerk.  Dit lijvige werk, met leeslint, is geschreven door biograaf Thomas Eyskens (1976). Hij publiceerde in 2014 een literaire wandelgids door Mechelen, de geboorteplaats van Herman de Coninck. Dit werk vormde de opmaat naar zijn biografie over De Coninck.

Een bijna 600 pagina’s dik boek, vuistdik wel te verstaan, ligt op tafel. Hardcover, mooie, typische foto van de hoofdpersoon zelf, duidelijke titel met de naam van de dichter op de voorkant. Het is in een klap helder over wie we het hebben. Toch oogt de cover ietwat rommelig. Op de achterkant wordt poëet De Coninck aangeduid met de woorden ‘misschien wel de populairste dichter van de Lage Landen’. De man ‘die zijn volk poëzie leerde lezen’. Een citaat van de man zelf mag niet ontbreken: ‘Poëzie heeft niks met enige biografie te maken, maar er is een geraffineerd soort reactie tégen.’

Het boek is ingedeeld in verschillende hoofdstukken die elk een periode beschrijven uit het (literaire) leven van Herman de Coninck. Uiteraard begint het verhaal met zijn geboorte, zijn ouders, familie, zijn jeugdjaren. De liefde voor taal, het (geschreven) woord zit er al vroeg in. Herman smulde van de Arendsoogreeks en de Bob Eversboeken van Willy van der Heide. Hij schreef over Witte Veder ( de Indianenvriend van Arendsoog, red.)een gedicht:

‘Zoals Witte Veder zijn oor op de aarde kon leggen

en mededelen dat een bende bandieten in aantocht was,

zo luister ik aan taal om te weten welke betekenis

het straks weer in mijn gedicht voor het zeggen

 

zal hebben. […]’

 

Op zijn veertiende kreeg De Coninck een literaire openbaring.  Na lezing van de eerste regels van een novelle van Karel van de Woestijne wist hij dat dit nu literatuur was. De invloed van de leraren Nederlands die hij had in zijn jeugd, was erg groot. Voordragen, voorlezen en verhalen vertellen, de leraar Nederlands is tot op de dag van vandaag nog steeds van groot belang voor het aanboren van literair talent en het verkrijgen van liefde voor taal, het geschreven en ‘beleefde’ woord.

Achtereenvolgens komen de volgende thema’s langs in deze biografie: zijn vroege (jeugd)jaren, zijn studententijd, de eerste poëzieritselingen, zijn omgang met en liefde voor vrouwen ( een van de belangrijkere onderwerpen in zijn (zintuiglijke) poëzie), zijn journalistieke werk voor Humo, zijn literaire werk (uitgebreid komen gedichten aan bod) en tot slot zijn dood. Onverwacht stierf Herman in Lissabon aan een hartaanval tijdens een congres (1997).

Het is een zeer gedetailleerde, uitgebreide biografie geworden. Uitstekend gecomplementeerd door een bibliografie, register en notenapparaat. Uiteindelijk valt het alles niet te vatten in een recensie. Dit boek vraagt erom rustig en gedoseerd gelezen te worden.

Het heden leer je kennen door  te leren van je geschiedenis. Het heden kun je begrijpen door terug te kijken. Deze biografie met de boeiende titel Toen met een lijst van nu errond doet dit op een beeldige manier. Dat is de verdienste van Thomas Eyskens.

Eerder gepubliceerd op: www.hebban.nl

Krake, Frank | De laatste getuige

Geplaatst op door
Beantwoorden

De laatste getuige is het intrigerende, zeer boeiende relaas van Wim Aloserij, 94 jaar oud, maar getuige zijn foto op de voor- en achterkant van het boek, jong van geest. Met een energieke uitstraling en felle, twinkelende ogen zwaait hij, als een laatste groet, naar de lezer. Opdat wij niet vergeten…

De cover van het boek liegt er niet  om: ‘de man die drie concentratiekampen en een grote scheepsramp overleefde’, zo luidt de ondertitel van dit prachtig vormgegeven boek van uitgeverij Achtbaan. Schrijver Frank Krake heeft in dit boek het levensverhaal opgetekend van Wim. Met oog voor detail en diepgang in het verhaal weet Krake de lezer vast te houden en te boeien tot de laatste minuut.

Een voorwoord van niemand minder dan Sybrand van Haersma Buma (fractievoorzitter van het CDA), ook al even ingrijpend als ingetogen neergeschreven, vormt het begin van een aangrijpende reis: ‘Het is een monument voor Wim Aloserij zelf, die de hel overleefde, en die het moedige besluit nam om meer dan zeventig jaar later zijn verhaal te vertellen.’

Het verhaal begint in 1932, de kennismaking met de vader van Wim. Wim groeit op in Amsterdam, op Kattenburg. Een dronken vader is zijn identificatiefiguur. In die persoonlijke hel ontwikkelt hij zich tot een jonge man die later juist door de confrontaties met zijn vader de andere hel weet te overleven. De verschillende tactieken die hij in zijn jeugd had aangeleerd om zijn vader het hoofd te kunnen bieden, zorgen er mede voor dat hij de hel van de oorlog weet te overleven. Ontsnappingen, onderduikperikelen en gevaarlijke situaties en omstandigheden wisselen elkaar af.

De laatste getuige heeft een bijzonder mooie vormgeving, schitterende en persoonlijke foto’s en ligt fijn in de hand, een duidelijk lettertype is ook heel prettig. Goed dat hier aandacht aan besteed is. De laatste getuige is een verhaal dat verteld moést worden, een verhaal dat niet vergeten mag worden, een verhaal dat nooit meer beleefd mag worden.

Lengkeek, Elise G. | Mijn Getijdengebed: Bidden op het ritme van de dag

Geplaatst op door
Beantwoorden

“Ik vind bidden moeilijk. Het voelt vaak als tijdverspilling. Het voelt niet productief; ik besteed mijn tijd nuttiger door een alinea te schrijven of een boek te lezen of werkwoorden te vervoegen of taart te bakken. Soms gaan er weken voorbij dat ik amper toekom aan bidden.” Een openhartige onthulling van Lauren F. Winner – inmiddels Episcopaals priester – in haar Vrouw zoekt God. Lezen over bidden vindt ze vaak makkelijker dan bidden zelf. Ik herken dat. Is het daarom dat ik een plank vol boeken heb staan over gebed, en nog een halve plank met gebedenboeken eronder? De Gebeden van Maarten Luther naast het Klein getijdenboek. Engelstalige werken als The Book of Common Prayer en The Oxford Book of Prayer naast het lijvige Bid, Luister, Leef uit eigen taalgebied.

Je zou denken dat er wat betreft gebedenboeken weinig meer toe te voegen is. Toch heeft Elise G. Lengkeek met Mijn getijdengebed: Bidden op het ritme van de dag een waardevolle bijdrage geleverd. Ik kan het niet beter verwoorden dan Wil Derkse in zijn Ten Geleide: “Elise Lengkeek weet in Mijn getijdengebed het beste uit meerdere werelden te verenigen: dagelijks ochtend-, middag-, avond- en nachtgebed, de  schriftlezingen met kleine persoonlijke meditaties en werkend vanuit een oecumenisch perspectief: met het anglicaanse Book of Common Prayer én het haar vertrouwde, meer monastieke getijdengebed als uitgangspunten. Een extra kracht is dat dit bijzondere project in gang is gezet door heel persoonlijke ervaringen en de daaruit opgeroepen verlangens – ook naar grondige theologische studie – en dat merk je.”

De kern van Mijn Getijdengebed bestaat uit vier praktische delen: 1) getijdengebeden voor de morgen, middag, avond en nacht en de feestdagen; 2) per dag een rooster met de bijbellezingen; 3) zondagse bijbellezingen; 4) per dag een meditatie over een bijbeltekst.

Lengkeek geeft een duidelijke verantwoording van de keuzes die ze maakt en biedt tegelijkertijd een persoonlijke inkijk in de achtergrond van Mijn Getijdengebed, geboren uit een sterk verlangen naar God. De schrijfster beoogt toegankelijkheid voor een brede lezersgroep en heeft daarom voor het weergeven van bijbelteksten gekozen voor De Bijbel in Gewone Taal. Uiteraard kan de lezer er voor kiezen een bijbelvertaling te gebruiken die de eigen voorkeur heeft.

Zodra Mijn Getijdengebed – mooi vormgegeven, voorzien van kleurrijke leeslinten voor de verschillende delen – binnenkwam, begon ik het enthousiast te gebruiken. Maar ik liep al snel tegen mezelf aan. Wil je je letterlijk aan de getijden houden, moet je vier keer per dag een kwartier reserveren en lees je rond de tien bijbelhoofdstukken per dag. Na twee dagen liep ik al achter. Gelukkig doet de schrijfster haar best een schuldgevoel bij de lezers te voorkomen en geeft ze tips hoe je Mijn Getijdengebed kan gebruiken op een manier die bij je past.

Zowel voor lezers die al een rijtje gebedenboeken hebben staan, als zij die nog onbekend zijn met het gebruik van (liturgische) gebedenboeken, is dit handzame getijdenboek echt een aanrader.

 

Zweden, Aaltje van | Om wie je bent

Geplaatst op door
Beantwoorden

‘We gaan steeds uit van Benjamins kracht, niet van zijn beperkingen. Zo komen we ook op het idee andere ouders te inspireren met onze ontdekkingen en ervaringen, en daarmee hebben we er een uitdaging bij.’

Aaltje van Zweden, vrouw van de wereldberoemde Nederlandse dirigent Jaap en liefhebbende moeder van zoon Benjamin, heeft een schitterende ode geschreven aan haar autistische zoon Benjamin. Maar het is meer dan dat. Het is ook haar verhaal, haar levensverhaal. Die persoonlijke geschiedenis, autobiografisch, zet ze in het heldere licht van het bewogen verhaal van Benjamin. Ogenschijnlijk losstaande gebeurtenissen hebben alles met elkaar te maken. Die verstrengeling van verhalen en gebeurtenissen maken dit boek helemaal af. Om wie je bent is gevoelvol, eerlijk en soms meedogenloos geschreven.

Om wie je bent lag al een tijdje op me te wachten. Eenmaal ter hand genomen hebbend, kon ik tot en met bladzijde 25 doorlezen, om het vervolgens even weg te leggen. Ik kon niet verder… Het verhaal kwam te dicht bij. Haar verhaal werd mijn verhaal, ons verhaal. Vol verbazing las ik passages voor aan mijn vrouw. Herkenning was het sleutelwoord. Dit is een van de redenen geweest van Aaltje om haar verhaal aan het papier toe te vertrouwen. Zelf heeft ze het moeilijk gehad met de totstandkoming van het boek: ‘Want hoe doe je dat eigenlijk, een boek schrijven over je autistische zoon? Hoe tref je de juiste toon? Hoe vat je in woorden wat niet uit te drukken lijkt? Hoe breng je over welke wereld van gevoelens er schuilgaat achter het moeder worden van een kind met een handicap?’

Om wie je bent gaat over Benjamin. Gaat over Aaltje. Gaat over haar ouders. Levens raken genadeloos verstrikt met elkaar. Een boek dat gaat over vasthouden en leren loslaten. Over betrokkenheid en diepe loyaliteit aan elkaar. Over liefde die de boventoon voert. Over wilskracht, doorzettingsvermogen. Benjamin komt in 1990 ter wereld in het muzikale gezin van Van Zweden. Al snel voelt moeder Aaltje aan dat er iets mis is met haar zoon, derde kind in een rij van vier. Wanneer de diagnose autisme en een verstandelijke beperking uiteindelijk gesteld wordt, is dat uiteraard in eerste instantie een forse klap. De weg naar therapieën, allerlei ‘peuten en logen’ is hiermee gebaand. Het hebben van een kind met een handicap heeft voor het gezin Van Zweden enorme impact. Het zet relaties onder druk. Spanningen nemen toe. Aaltje stapt naar psychiater Jan Foudraine. Ze werd overvallen door hem toen hij zei: ‘Zo, en nu zullen we het om te beginnen maar eens over jou hebben.’ “Door de intensieve gesprekken kreeg ik inzicht in mijn eigen verleden, leerde ik het meisje kennen dat ik ooit was en mijn verleden accepteren.’ Benjamin gaf haar de kracht, zo kwam ze tijdens het schrijfproces van dit boek te weten. Een intensieve weg door het land en het oerwoud van de therapie volgt. Zoveel vrijwilligers die zich vol passie inzetten voor Benjamin, met grote positieve gevolgen. Aaltje die het Papageno Huis heeft opgericht, het krijgt allemaal een fraaie plaats in dit mooie boek.

 Om wie je bent is een boek dat de lezer door diepe dalen doet gaan, maar je ook brengt op grote, succesvolle hoogtes. Een boek dat een happy end kent, maar wel via omwegen je daar brengt. Verleden en heden worden prachtig, rauw en soms emotioneel beschreven. Dit boek boeit van begin tot eind door de prettige schrijftrant van de auteur. Mooie familiefoto’s verluchtigen de ernst van het verhaal.

Groot respect voor Aaltje en Jaap, voor zoon Benjamin en de andere kinderen. Familie van Zweden, ik buig voor jullie en neem mijn petje voor jullie af! Het was goed om even mee te mogen lopen en zo een inkijkje te krijgen in jullie (gezins)leven.

Krijgsman, Edwin | Ben ik nou zo slim?

Geplaatst op door
Beantwoorden

Edwin Krijgsman (1960) is auteur en vertaler van verschillende sportboeken. Met ‘Ben ik nou zo slim?’ heeft hij een heerlijk boekje geschreven over de persoon Louis van Gaal in relatie tot veel van zijn taaluitdrukkingen. ‘I always did the light out’ is zo’n gevleugelde uitspraak geworden. Deze en vele andere uitspraken passeren de sportrevue.

Januari 2017: een groot sportman en coach kondigt het einde van zijn trainersloopbaan aan. ‘Ik geloof niet, dat ik terugkeer.’ Op zich al een fraaie zin, hij gooit hiermee niet definitief de deur dicht. Dat typeert Van Gaal uiteraard. Je kunt soms alle kanten met hem op, maar tegelijk ook weer niet.

Aloysius Paulus Maria van Gaal werd geboren op 8 augustus 1951 in Amsterdam. Een heel gewone Amsterdamse jongen. Een traumatische gebeurtenis is de dood van zijn vader toen Van Gaal nog maar elf jaar was. Er zijn auteurs en sportkenners die beweren dat Van Gaal hierdoor de man geworden is, die hij is. Edwin Krijgsman doet het af als ‘complottheorieën’. Toch zegt Krijgsman: ‘Wat nog niet wil zeggen dat hij er geen heeft.’ (een trauma, red.) Van Gaal beweert dat hij er niets aan heeft overgehouden. Logisch…?

Het ontbreekt Van Gaal niet aan zelfkennis. Voorbeelden hiervan zijn te vinden in dit boek. Hij schreef columns, onder andere voor De Courant Nieuws van de Dag. ‘Het moet voor hem een heerlijke manier zijn geweest zijn mening te ventileren, omdat hij niet direct werd geconfronteerd met een gehoor dat door moedwil en misverstand niet begreep wat hij de wereld wilde verkondigen.’

Krijgsman beschrijft het trainersleven van Louis van Gaal bij alle clubs waar hij coach geweest is. Dit doet hij op een levendige, speelse en humoristische wijze. Je krijgt een helder beeld van Van Gaals denk- en handelwijze als coach, technisch directeur en als mens. Het boek is gelardeerd met vele citaten en uitdrukkingen. Het maakt het al met al tot een heerlijk boekje voor tussendoor of voor in het weekend bij een winters haardvuur.

Louis van Gaal: misschien wel de beste coach van de wereld. Geniet nog een keer na van alle treffende uitspraken, verhaspelingen en eigenzinnige woorden van deze grootmeester van het voetbal.

 

John Eldredge | Jezus onze niet zo lieve Heer

Geplaatst op door
Beantwoorden

John Eldredge is geboren in 1960 in Los Angeles. Samen met zijn vrouw en zoons woont hij in Colorado Springs waar hij volop geniet van de schoonheid der natuur. Eldredge is afgestudeerd ‘counseler’, schrijver en spreker. Veel mensen worden geraakt door zijn boeken en lezingen. Vol vuur, humor en liefde spreekt hij over God en Jezus. Ondanks zijn spreektalent en schrijfkwaliteiten is Eldredge echter geen predikant of pastoor, zoals hij dat zelf formuleert. In zijn boek Jezus onze niet zo lieve Heer, komen zijn kwaliteiten duidelijk naar voren. De ondertitel zegt al veel over hoe John Eldredge kijkt naar de persoon Jezus. Het boek pretendeert een ontmoeting te zijn met de speelse, tegendraadse, prachtige persoon Jezus Christus.

Meer woorden over Jezus zijn alléén nuttig als ze ertoe leiden dat we hem ervaren. Meer speculatie of meer discussie hebben we niet nodig. We hebben Jezus zélf nodig.

Een citaat uit het voorwoord dat direct duidelijk maakt wat het doel van het boek is. Een ontmoeting met Jezus.

In het boek wordt de persoonlijkheid van Jezus beschreven. Eldredge probeert vanuit allerlei invalshoeken de ‘gewone’ mens Jezus te beschrijven. Hij stelt dat Jezus vaak als een religieus persoon wordt neergezet. Iemand die zo mysterieus is dat de gewone man hem niet kan ontmoeten. Het beeld van een ongrijpbare en op afstaand staande Jezus is ontstaan door het gif dat religie heet. Jezus ‘Onze lieve Heer’, of ‘de Verlosser’ noemen verafschuwt Eldredge dan ook en noemt dit religieuze praat waar Jezus niet erg van hield. Door Jezus op dusdanige wijze neer te zetten en kritiek te hebben op de wijze waarop mensen hem in gebed aanspreken, stapt de auteur in een valkuil. Wellicht onbedoeld fileert hij de wijze waarop mensen met eerbied tot Jezus naderen. De vraag is of Eldredge zijn doel bereikt door zo een deel van de christenen tegen de schenen te schoppen.

Eldredge schrijft over de speelsheid van Jezus, over de nederige persoonlijkheid, over hoe je van Jezus kan houden en hoe prachtig hij is. De liefde die de auteur heeft voor Jezus spat er vanaf. Jezus’ liefde tot mensen en zondaren komt daardoor ook zeer goed tot uiting in het boek. Door de woordkeuze leest Jezus onze lieve Heer prettig. De voorbeelden zijn sprekend en soms lijkt het alsof je Jezus daadwerkelijk ziet wanneer hij tegen de Farizeeërs spreekt of het tempelplein schoonveegt. Met veel Bijbelse voorbeelden, aangevuld met zijn persoonlijke ervaringen, probeert Eldredge zijn visie op de persoon Jezus te ondersteunen.

De auteur leunt soms ook op (oude) schrijvers zoals Augustinus, Bonaventura, Lewis en Manning. Om Manning als New Age- aanhanger en Augustinus te citeren is in de context van het verhaal zeer verrassend, of zelfs paradoxaal, te noemen. De lezer moet daarom wel beseffen dat dit een eenzijdig boek is. Hoewel Eldredge’s liefde voor Jezus op iedere bladzijde te proeven is, schrijft hij met enige regelmaat zeer kritisch over mensen die andere ervaringen hebben dan hij. Eldredge vergelijkt die personen met de Farizeeën in de Bijbel en biedt daardoor geen enkele ruimte aan gelovigen met een andere geloofsbeleving dan die van hemzelf. Dat is jammer en zelfs respectloos te noemen.

Jezus onze lieve Heer zal dan ook niet in alle christelijke kringen geaccepteerd worden. Desalniettemin is Eldredge geslaagd in het schrijven van een aansprekend en prikkelend boek. Helaas heeft de vertaler ervoor gekozen om verschillende Bijbelvertalingen te gebruiken waardoor het soms wat verwarrend overkomt, echter is dit de auteur niet aan te rekenen en zal het grootste deel van de lezers niet hinderen.