‘Er is niets nieuws onder de zon (…) maar het houdt ons bij de les. Dat je iets niet kunt zien, betekent nog niet dat het niet bestaat. Ze keken elkaar aan en Kara knikte uiteindelijk. (…) Misschien is dit jouw boodschap voor jouw wereld.’
Groen, Zwart, Rood en Wit. De schrijver van de eeuwenoude strijd tussen goed en kwaad voltooit zijn meesterwerk. Wat maakt deze serie zo aantrekkelijk? Wat is fascinerend? Een zoektocht door het ultieme meesterwerk van Dekker.
Groen is het begin en tegelijk het einde van de Cirkelserie. Het leest als een cirkel. De lezer kan beginnen met Groen of als de serie reeds bekend is, eindigen met Groen. Alleen de titels zijn al fascinerend: de kleur van de titel vertoont volstrekt geen gelijkenis met de rest van de voorkant. De achtergrondkleur is de kleur van het voorgaande deel. Is het nog te volgen? De titels van de vier boeken geven haarfijn de symboliek weer van het voorliggende deel. Groen, Zwart, Rood en Wit bevatten respectievelijk de thema’s: nieuw leven of begin van het leven, de dood, verlossing door bloed, reiniging/heiliging/nieuw leven. De vraag wordt aan het begin van Groen dan ook logischerwijze gesteld door de uitgever: ‘Waar begint de Cirkel? De keuze is aan jou.’
Met de Cirkelserie heeft de lezer boeken in handen die je raken. Die je vastgrijpen. Die je beklemmen. Die je hart raken, die je doet snakken naar verlossing van je eigen pijn, nood, verdriet. De Cirkel laat je nooit meer los! Voor de onervaren Dekkerlezer is de serie absoluut even doorbijten. Maar wanneer je eenmaal je tanden erin hebt gezet, blijf je lezen en herlezen. Want dat ga je doen, herlezen. Niet omdat je het niet direct allemaal begrijpt, maar omdat je telkens weer met nieuwe inzichten wordt geconfronteerd. Ondanks het fantasy-achtige epos, dat enigszins doet denken aan de Donkere Torenserie van Stephen King, roept het verhaal veel herkenning op. De lezer zal zich zeker gaan identificeren met een van de hoofdpersonen en wordt emotioneel meegezogen in de gedachten, ervaringen, spirituele gebeurtenissen van de personages, de gevoelswereld en de buitengewoon intrigerende wezens in de boeken.
De Cirkelserie is een grote allegorie: die van leven met en zonder Jezus. Welke kant kies jij? De schrijver lijkt nadrukkelijk de eigen keuze voor of tegen Jezus neer te leggen bij de lezer. Maar, zo laat hij de hoofdpersoon Thomas zeggen: ‘De vrije wil van de mens lijkt altijd tot een ramp te leiden.’ Dit is fascinerend. De geoefende Dekkerlezer zal veel motieven en symboliek tegenkomen die terug te vinden zijn in andere boeken van de auteur, zoals Verboden (deel 1 uit de serie The book of Mortals). Het thema van de verlossing en vergeving, de strijd tegen de zonden, de overwinning op het kwaad zijn steeds terugkerende onderwerpen in Dekkers boeken. Een stuk herkenning en eenduidigheid in Dekkers oeuvre is niet verkeerd. Het kan de lezer helpen meer en beter zicht te krijgen op Bijbelse waarheden en waarden in het leven die er toe doen.
De Cirkelserie: vier boeken, twee werelden, een verhaal…Welkom in de Cirkel. Zo presenteert de serie zich op de flaptekst. Zoals was voorspeld door profeten, vernietigde in de eenentwintigste eeuw een Apocalyps de aarde. De Cirkel is nu een verlaten plek die zich al tien jaar moet redden zonder verlosser. Elyons volgelingen worden verscheurd door twijfel. Hoe kun je blijven geloven in een betere toekomst als de wereld om je heen een chaos is? Een pijnlijke ruzie(die duidelijke lijnen vertoont met de ruzie tussen koning David en zijn zoon Absalom in de Bijbel) loopt uit op een duistere oorlog en een wanhopige Thomas Hunter probeert de enige, ongrijpbare oplossing te vinden.
De geschiedenis van de wereld is opgetekend in de zogenaamde Boeken der Kronieken. Het verhaal begint in de toekomst. Resultaten behaald in de toekomst, bieden geen garantie voor het verleden is hier het devies. In de wereld van de Cirkel, een verre toekomstwereld, is wat ooit geestelijk en onzichtbaar was, nu fysiek en zichtbaar. Alles wat goed en kwaad was, kon je nu zien en voelen en aanraken en proeven. Maar met het verstrijken van de tijd sloot de mensheid haar ogen voor wat echt was en werd blind voor de krachten die haar omringden. ‘Open je ogen en je zult het zien…’ Zo krijgt de lezer oog voor de geestelijke strijd die de mens voert tegen de geestelijke boosheden in de lucht. De strijd gaat niet tussen vlees en bloed. (Efeze 6) Het kwaad in de mens wordt verbeeld in het verhaal door een fysiek virus, een ernstige huidziekte die het hele lichaam van de zondige mens buiten Jezus aantast. Je kunt er alleen van afkomen door te verdrinken in een van de rode meren van Elyon. Dan wordt je lichaam gereinigd van de besmetting en ben je een nieuwe schepping. De kunst van Dekker is, dat hij de lezer meeneemt de rode meren in en laat voelen wat het is om van een geestelijk dode een geestelijk levende te worden. Dat is knap gedaan. Dat is het verteltalent van Ted Dekker.
Groen is het begin van de serie? Na de serie helemaal gelezen te hebben, is het advies om dit deel echt als laatste te lezen. Begin met Zwart. Wanneer je begint met Groen, wordt er zoveel verteld en komen er zoveel namen langs zonder dat er expliciet vermeld wordt wie het zijn en wat voor functie ze hebben in het verhaal, dat het je duizelt. Groen veronderstelt ten diepste dat je de rest van de serie eerst gelezen hebt. Niet alles valt direct op zijn plaats, pas helemaal aan het eind begrijp je eigenlijk de strekking van dit deel en doet het je ademloos verder lezen in Zwart. Eenmaal in de achtbaan van de Cirkelserie gekomen, blijf je voortdurend over de kop gaan!
Dekkers schrijfstijl is beeldend: ‘Er was niets anders wat ertoe deed dan de hand vasthouden van degene die jou had gevormd met zijn adem.’ (…) ‘Omdat hij mens was, (…) en mensen over hun tekortkomingen struikelden alsof het te grote schoenen waren.’
Diepe gedachten die de lezer in filosofisch gepeins doet verzinken treffen we geregeld aan: ‘Absoluut goed en kwaad waren niet meer dan constructies die waren verzonnen door mensen die de behoefte hadden om hun dagelijks leven te begrijpen en te ordenen.’ In de namen van personen verweeft Dekker veel Bijbelse symboliek, zoals bij de volgende 3 namen: Ismael, Judin en Chrystin. (een verwijzing naar de 3 grote wereldgodsdiensten) Dit gebeurt soms expliciet. Dekker laat ook wel wat over aan de interpretatie van de lezer zelf en doet op verschillende plaatsen een beroep hierop.
Naast veel diepe waarheden en poëtische, sfeervolle, betekenisvolle uitspraken is de Cirkelserie evenals veel andere boeken van Dekker ook heerlijk leesvoer dat bol staat van de spanning, razendsnelle wendingen, ingenieuze plots en een goede, functionele dosering romantiek. Dit laatste aspect wil in een duo-schrijverschap nogal eens inboeten op de kwaliteit van het verhaal. Zowel de onervaren als de ervaren thrillerliefhebber zal bij Ted Dekkers ‘magnus opus’ zijn hart kunnen ophalen.
‘Tulpen waren ’t rood en geel. Rondom, de hyacinten forsch van steel, de sombre bloemen donkerblauw getrost, hakhout op zode’ omsloot ze, zwaar bemost.’ (citaat uit Mei, Herman Gorter)
Fitzek heeft zichzelf overtroffen. Wil je een spannende, onverwachtse, razendsnelle thriller? Dan krijg je er een! Wat een verhaal! Ontegenzeggelijk zal niemand meer normaal kunnen kijken naar een cruiseschip, laat staan een reis boeken op een dergelijk schip.
